Ga verder naar de inhoud
26 juni 2024

Aanbevelingen van en voor de faunabeheerzones

Na een intensieve ronde faunabeheerzone-overleggen in de maand mei, bezorgen we je hierbij het rapport met aanbevelingen.

Jullie zullen merken dat eerst de aanbevelingen voor jullie specifieke FBZ werden geformuleerd en vervolgens generieke aanbevelingen (omdat die gelden voor -meestal- alle FBZ-en).

Bedoeling is nu dat jullie met deze aanbevelingen en de lopende consensus lokaal aan de slag gaan.

De volledige verslagen lezen?

Samenvatting van de generieke vaststellingen, inzichten en aanbevelingen

  1. Deelnemers voldoende en gevarieerd op het lokaal overleg krijgen

    Vaststelling

    Het lokaal overleg organiseren en voldoende deelnemers vinden en motiveren werkt niet overal even goed. We stellen ook samen vast dat niet alle lokale actoren steeds betrokken worden op het lokaal overleg

    Aanbevelingen

    Organiseer het lokaal overleg samen met de gemeente. De WBE zorgt voor de agenda en de inhoud. De gemeenten staan in voor de locatie, het versturen van de uitnodigingen,...

    Nodig breed uit, en stuur een persoonlijk mailtje of telefoontje om uit te leggen waarom het belangrijk is dat een bepaalde persoon/organisatie op het overleg nodig is. 

     

  2. Het communicatie- en informatienetwerk sputtert nog

    Vaststelling

    De beschikbare informatiebronnen worden te weinig gebruikt en de info geraakt niet altijd bij de juiste mensen. 

    Aanbevelingen

    Zorg voor actuele lijsten met contactgegevens. Indien mogelijk gebruik je best geen generiek e-mailadres, maar specifieke personen. 

    Gebruik de informatie op www.everzwijnen.be voor het maken van teksten of het doorlinken naar de meldingsplatformen. 

    Gebruik de informatie op www.faunabeheer.inbo.be voor het tonen van cijfers en kaarten. 

     

  3. Blijvend kennis over faunabeheer vergaren en doorgeven

    Vaststelling

    Er ontbreekt soms nog specifieke kennis en informatie over bepaalde onderwerpen, regelgeving, instrumenten en (jacht)technieken. 

    Aanbevelingen

    Informeer transparant, pro-actief en onderbouw, ook en zeker over gevoelige onderwerpen. Bijvoorbeeld over het in/uitkleuren van terreinen in jachtplannen. 

    De leden van de koepel informeren de lokale organisaties en actoren over (veranderingen in) de jachtwetgeving en jachttechnieken. 

    Jagers melden hun plaats van afschot zo nauwkeurig mogelijk. Een juiste plaats indicatie helpt het trekken van juiste conclusies. 

    Betrokken actoren informeren de achterban en sluiten aan bij infosessies en trainingen indien beschikbaar. 

     

  4. Lokale communicatie

    Vaststelling

    Er is nood aan materiaal dat voldoende gewicht heeft voor lokale communicatie en informatie. Daarnaast is het voor lokale besturen niet eenvoudig om genuanceerd te communiceren over bejaging, aangezien dit tot sterke emoties bij de inwoners kan leiden.

    Aanbevelingen

    Er bestaat een basistekst bij provincie Limburg, die verspreid kan worden naar de andere provincies. 

    Op www.everzwijnen.be staat veel kant-en-klare informatie. Op www.faunabeheer.inbo.be staat zeer veel data. Gebruik de info of verwijs er naar door in elke communicatie die je doet, en toon de info bij een overleg.

     

  5. Strategische planning is een meerwaarde

    Vaststelling

    Er ontbreekt vaak een strategie voor everzwijnbeheer voor een groter geheel/gebied. Hierdoor worden er meestal ad hoc ingrepen gedaan zonder degelijke afstemming met alle partijen.

    Aanbevelingen

    Werk een overkoepelende beheerstrategie uit op lokaal/regionaal vlak, rekening houdend met waar everzwijnen voorkomen en schade veroorzaken. Houdt daarbij een zomerstrategie en een winterstrategie in het achterhoofd. 

    Gebruik het lokaal overleg om deze strategie uit te werken, en zoek expertise en ondersteuning waar nodig. Bijvoorbeeld bij de belangenorganisaties of de everzwijncoördinator. 

     

  6. Preventieve maatregelen: meer dan draad en rasters

    Vaststelling

    De meeste actoren zijn enkel bekend met het plaatsen van draad en rasters als preventieve maatregelen. Er zijn echter meer manieren om schade te voorkomen.

    Aanbevelingen

    Zie ook: Welk dier richtte schade aan? | Dienstensite Natuur & Bos (vlaanderen.be)

    Bescherm je terrein met stroomdraad ipv vaste rasters, of pas verjaging toe.

    Bescherm je gewassen dmv coatings, geurpotten of kalkcyanamide. Let op: deze maatregelen zijn niet bewezen, maar werden gebracht vanuit de persoonlijke ervaring van de deelnemers.

    Overweeg een andere teeltkeuze. 

     

  7. Faunabeheer op terrein van lokale besturen

    Vaststelling

    Op terreinen van openbare besturen is er een strikter wettelijk kader voor faunabeheer dan elders. Niet alle openbare besturen hebben ervaring met faunabeheer en voelen zich onvoldoende vertrouwd met de materie om er actief mee aan de slag te gaan.

    Aanbevelingen

    De bestaande draaiboeken voor het faunabeheer op openbare terreinen kunnen door elke actor meer concreet en gedetailleerd gemaakt worden. Er heeft hiertoe nog niemand initiatief genomen, maar dit zou wel welkom zijn. 

     

  8. Melden van schade en aanwezigheid door iedereen

    Vaststelling

    Aanwezigheid en schade worden nog steeds niet voldoende gemeld

    Aanbevelingen

    Iedereen kan aanwezigheid en schade melden. Dat hoeft niet perse de eigenaar van het terrein te zijn. 

    Het is niet erg als er meerdere meldingen van een schadegeval binnenkomen, dat wordt automatisch verwerkt tot 1 melding.

    Als er meldingen bij de gemeente binnenkomen, moeten de gemeenten die info ook op de juiste plaats melden/delen. De gemeente en WBE kunnen afspraken maken hoe meldingen lokaal met elkaar worden gedeeld en wie meldingen ingeeft in de meldingsplatformen. 

    Toon elkaar wat er met de meldingen gebeurt via www.faunabeheer.inbo.be, en communiceer over acties die gedaan worden als er een melding binnenkomt.

     

  9. Zorg voor feedback bij melding

    Vaststelling

    Wanneer aanwezigheid of schade gemeld wordt, komt er zelden een reactie naar de melder zelf. Landbouwers verliezen mede hierdoor de motivatie om te melden. Meldingen van Wilder komen automatisch bij de WBE terecht. Er komt ook een GDPR-proof meldingssysteem voor de jagers aan. Schademeldingen die bij Natuur en Bos terechtkomen via Wildinzicht worden doorgegeven aan de WBE (indien actief), aan de onafhankelijke jachtrechthouder (indien actief) en intern opgevolgd voor de eigen terreinen. 

    Aanbevelingen

    Indien je melding ontvangt als WBE en al dan niet actie onderneemt, informeer dan zeker de melder over hetgeen je gedaan hebt. Liefst zelfs vooraf. Geef daarbij feedback vanuit wat wél mogelijk is, en minder vanuit beperkingen.

    Het is aan de beheerders van de meldplatformen om blijvend te onderzoeken hoe de feedbacklussen van de meldingen van de verschillende systemen verbeterd kunnen worden. 

     

  10. Gemachtigd faunabeheerders

    Vaststelling

    De minister heeft een team van gemachtigd faunabeheerders aangesteld voor snelle en oplossingsgerichte interventie. Het team focust zich op bewoond gebied. Er is hier en daar onduidelijkheid en commotie wanneer er contact is tussen de gemachtigd faunabeheerders en de lokale besturen over beheer op lokaal openbaar of niet bejaagbaar terrein in de bebouwde omgeving. De aanpalende WBE's willen graag geïnformeerd en betrokken worden over en bij de afspraken en acties. 

    Aanbevelingen

    Onderzoek lokaal wie er best allemaal betrokken wordt bij (een eerste) overleg met de gemachtigd faunabeheerders. 

     

  11. Bevraging optimaliseren

    Vaststelling

    De bevraging van de betrokken actoren werd dit jaar opnieuw door velen ingevuld. De tijd tussen de oplevering van de resultaten en de besprekingen in de faunabeheerzones was erg beperkt, waardoor nog niet alle potentieel van de bevraging benut is geweest. Uit het luik 'vrije opmerkingen' van de bevraging kwamen weinig concrete/lokale knelpunten of realisaties naar voor. De hoedanigheid van elke betrokkene is niet eenduidig afgelijnd. Dat maakt de interpretatie van de data niet eenvoudig.

    Aanbevelingen

    ANB zorgt voor een bevraging vroeger op het jaar zodat een diepgaandere analyse mogelijk is. 

    Bepaalde aspecten van de bevraging worden bijgestuurd in functie van de noden en het terrein.

     

  12. Infomomenten organiseren

    Vaststelling

    Sommige actoren organiseren informatiemomenten over specifieke subthema's die goed werken. Deze zouden ook interessant kunnen zijn voor andere zones en actoren. 

    Aanbevelingen

    Deel webinars, infosessies,... Informeer je stakeholders daarbij zo breed en gevarieerd mogelijk. Men heeft goede ervaringen met webinars, live events, digitale filmpjes en informarkten. 

    Laat relevante info op everzwijnen.be plaatsen.